چگونه استاد دانشگاه شویم

مراحل و نحوه ورود به شغل استاد دانشگاهی

شاید کمتر دانشجویی باشد که به سوال چگونه استاد دانشگاه شویم فکر نکرده باشد، چراکه این کار همواره در نظر افراد جامعه دارای جذابیت و جایگاه بالایی بوده است. با این حال شاید تعداد کمی از علاقه مندان درباره مراحل و نحوه ورود به شغل استاد دانشگاهی اطلاعات داشته و به دنبال روش های دستیابی به این شغل باشند. قبل از هر چیز باید گفت که استاد دانشگاهی یک رشته خاص نیست که بتوان آن را در زمان انتخاب رشته یا هر موقع دیگری انتخاب کرد و منتظر قبولی در آن بود.

دستیابی به شغل استادی دانشگاه مستلزم طی کردن چند مرحله است و هیچ ارتباطی به رشته تحصیلی فرد ندارد. به عبارتی دیگر هر شخصی با هر رشته تحصیلی صرفا در صورت داشتن شرایط لازم می تواند استاد دانشگاه شود. بنابراین آگاهی از این شرایط و مراحل بسیار مهم است. در صورتی که افراد شرایط لازم را داشته باشند می توانند در زمان جذب به استخدام وزارت علوم یا بهداشت در بیایند. به طور کلی می توان گفت که مراحل رسیدن به این شغل به طور مختصر به شرح زیر می باشد:

ابتدا فرد باید دوران کارشناسی را در رشته مورد نظر خود بگذراند.

سپس نوبت به اخذ مدرک کارشناسی ارشد می رسد.

در مرحله بعد لازم است تا دوران دکتری را سپری و مدرک خود را کسب کرد.

قابل توجه است که مراحل و نحوه ورود به شغل استاد دانشگاهی برای تمامی دانشگاه ها اعم از روزانه، آزاد و پیام نور یکسان بوده و تفاوتی از این نظر وجود ندارد. البته باید در نظر داشت که استادی دانشگاه دارای مراتب مختلفی از قبیل مربی، استادیار، دانشیار و استاد تمام می باشد. بدین مفهوم که وقتی شخص با مدرک کارشناسی ارشد، استاد دانشگاه می شود به او مربی می گویند که البته این افراد معمولا تنها در دانشگاه های سطح پایین تر استخدام می شوند.

نکته دیگر آنکه داشتن بار علمی و معدل لازم برای استاد دانشگاه شدن اهمیت بسزایی دارد. منظور از بار علمی تعداد مقالات معتبر، پژوهش ها، پایان نامه و کسب امتیازات آموزشی و پژوهشی است که هر چه این موارد بارزتر باشند، احتمال قبولی از سوی دانشگاه های سطح بالاتر بیشتر خواهد بود. همچنین اساتیدی که جزو هیئت علمی هستند، چنانچه فعالیت های آموزشی و پژوهشی خوبی داشته باشند هر ساله یک پایه ترفیع می گیرند. 

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

شرایط استاد دانشگاه شدن

اساتید دانشگاه را به طور کلی در دو دسته پژوهشی و آموزشی جای می دهند. اساتیدی که عضو هیئت علمی پژوهشی می شوند کمتر به امر تدریس پرداخته و زمان آن ها بیشتر صرف پژوهش می شود. اما افرادی که از شرایط تدریس در دانشگاه برخوردار بوده و به نوعی عضو هیئت علمی نیز هستند مهم ترین وظیفه آن ها تدریس است. در این میان، با توجه به آنکه دانشگاه های کشور ما بر اساس ماهیت رشته ها تحت دو وزارت خانه علوم، تحقیقات و فناوری و همچنین وزارت بهداشت مدیریت می شوند، شرایط استاد دانشگاه شدن و یا عضو هیئت علمی بودن برای هر کدام از آن ها در مواردی با یک دیگر متفاوت می باشد. وزارت بهداشت مرتبه افراد را در سامانه علم سنجی اعضای هیات علمی وزارت بهداشت بررسی می کند. از این رو شرایط هر کدام به طور جداگانه در ادامه آورده شده است:

 

برخورداری از مدرک کارشناسی ارشد، دکتری یا سطح 3 حوزه

داشتن حداکثر شرایط سنی 35 سال برای دارندگان مدرک کارشناسی ارشد، دکتری حرفه ای، سطح سه حوزوی

داشتن حداکثر 45 سال تمام برای دارندگان مدرک دکتری تخصصی و سطح چهار حوزه

عدم اشتغال به تحصیل در مقطع دکتری یا کارشناسی ارشد

 

داشتن تسلط بر یک زبان خارجی

داشتن حداقل مدرک کارشناسی ارشد پیوسته یا ناپیوسته و دکتری پیوسته در گروه پزشکی ویژه متقاضیان قبولی در مرتبه مربی

داشتن درجه دكتری PhD همراه با رساله برای رشته های غیر از علوم پزشکی و یا داشتن دانشنامه تخصصی در علوم پزشکی برای متقاضیان مرتبه استادیاری

برخورداری از مرتبه درجه دکتری همراه با رساله تحقیقی و یا مدرک تخصصی و همچنین شش سال سابقه کاری در حیطه آموزش و پرورش برای مرتبه دانشیاری

داشتن حداقل 4 سال سابقه عملی در مرتبه دانشیاری و تالیفات علمی در سازمان های تحقیقی یا بین المللی برای متقاضیان استادی

یکی دیگر از نکات مهم در خصوص سوال چگونه استاد دانشگاه شویم، داشتن حداقل معدل لازم برای این منظور است. افراد باید به این نکته توجه داشته باشند که معیار معدل برای هر کدام از مقاطع تحصیلی متفاوت است، به ویژه اگر شخصی قصد داشته باشد تا عضو هیئت علمی شود. به عنوان مثال، معدل لازم برای استاد دانشگاه شدن در دوره لیسانس 14، دوره ارشد و دکتری حرفه ای 16، و دکتری تخصصی 17 می باشد. بنابراین، این موارد در زمان ارائه درخواست مورد بررسی قرار می گیرد.

بازار کار استاد دانشگاهی

با وجود آنکه بسیاری از افراد می خواهند بدانند چگونه استاد دانشگاه شویم و این شغل از جایگاه بالایی برخوردار است، باید دید که آیا بازار کار افراد فعال در این زمینه به همان اندازه مناسب است یا خیر. حقیقت این است که موقعیت های کاری در این شغل مانند هر کار دیگری به عوامل زیادی بستگی دارد، به ویژه آنکه یک استاد دانشگاه با علم و آموزش سر و کار دارد و باید در آن سطحی باشد که بتواند محتوای علمی را به نحوی شایسته انتقال دهد. در مجموع می توان گفت که بازار کار استاد دانشگاهی در کشور ما دارای موقعیت خوبی است و حتی یک شخص با داشتن مدرک کارشناسی ارشد نیز می تواند به عنوان مربی در دانشگاه تدریس کند.

اما باید توجه داشت که قطعا جایگاه و حقوق این مرتبه با فردی که استادیار، دانشیار یا استاد تمام است بسیار متفاوت است و نمی توان گفت که همه دانشگاه ها در یک حد یکسان از متقاضیان استقبال می کنند. بنابراین، هرچه سطح تحصیلات و سوابق علمی فرد بیشتر باشد، مسلما بازار کار استاد دانشگاهی برای او نیز بهتر خواهد بود. البته در این میان برخی از رشته ها به دلیل محبوبیت و پذیرش بیشتر دانشجو، شرایط استاد دانشگاه شدن در آن ها بهتر است. به عنوان نمونه، در حال حاضر شاید بهترین رشته برای استاد دانشگاه شدن در کشور ما روانشناسی، حقوق، مدیریت، مهندسی عمران، مهندسی برق، پزشکی، داروسازی و ... می باشد.

همچنین باید در نظر داشت که علاقه مندان برای ورود به این کار می توانند در فراخوان های آزمون جذب هیئت علمی که تقریبا هر سال برگزار می شوند شرکت نمایند. در این آزمون که به طور هماهنگ برگزار می شود تمامی دانشگاه هایی که نیاز به هیات علمی دارند در رشته های مختلف متقاضیان واجد شرایط مانند افراد دارای معدل لازم و غیره را جذب می کنند. گفتنی است که ثبت نام وزارت علوم در سایت مرکز جذب اعضای هیئت علمی انجام می شود و شرایط تمامی داوطلبان پس از نام نویسی مورد بررسی قرار می گیرد.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

وظایف شغلی استاد دانشگاه

یکی از شرایط استاد دانشگاه شدن، آشنایی با وظایف شغلی استاد است. مسلما هر فردی می داند که تدریس در دانشگاه اصلی ترین کار و مسئولیت یک استاد دانشگاه می باشد. با این حال این مسئولیت دربردارنده بخش های متعددی است که همگی در کنار هم باعث می شوند تا یک شخص به یک استاد خوب در دانشگاه تبدیل شود. در مجموع وظایف شغلی استاد دانشگاه را می توان به ترتیب زیر دانست:

تهیه و اجرایی کردن طرج درس بر اساس فصول دروسی که باید ارائه شود.

تدریس بر اساس ساعات موظفی (40 ساعت در هفته برای اعضای هیئت علمی)

ارائه راهنمایی های لازم به دانشجویان و پاسخگویی به سوالات آن ها

مدیریت و سرپرستی مواردی مانند کارآموزی و کارورزی دانشجویان

ارائه راهنمایی برای پایان نامه و رساله دکتری

حاضر شدن در کمیته و هیات ممتحنه

انجام کار های پژوهشی و تحقیقاتی

حضور در سمینار ها و کنفرانس های علمی و تخصصی

هماهنگ کردن با مسئولین مربوطه جهت انجام امور آموزشی خاص

یک نکته بسیار مهم در زمینه ایفای هر چه بهتر وظایف شغلی استاد دانشگاه این است که شخص باید به کار خود علاقه مند بوده و همزمان مدیریت خوبی داشته باشد؛ چراکه در غیر این صورت به دلیل حجم بالای کاری و همچنین مسئولیت های زیاد در سطوح بالا ممکن است پس از مدتی نسبت از کار خود دلسرد شود. بنابراین در پاسخ به پرسش چگونه استاد دانشگاه شویم باید گفت که از ویژگی های اصلی یک استاد دانشگاه، توانایی مدیریت است.

حقوق استاد دانشگاه

پس از بررسی شرایط استاد دانشگاه شدن و پاسخگویی به سوال چگونه استاد دانشگاه شویم، نکته مهم بعدی در رابطه با حقوق اساتید است. اطلاع از حقوق دریافت اساتید برای متقاضیان اهمیت داشته و مایل اند اطلاعاتی در این رابطه کسب کنند. در این باره باید گفت همانطور که در چگونگی بازار کار این شغل عوامل مختلفی دخیل هستند، برای تعیین میزان حقوق استاد دانشگاه نیز باید دید که فرد در کدام یک از مراتب استادی بوده و چند سال سابقه کاری دارد.

با این حال بر اساس گفته معاون وزارت علوم، در حال حاضر حداقل حقوق یک استاد دانشگاه کمتر از 20 میلیون تومان می باشد. از سوی دیگر برای حداکثر حقوق نیز یک سقف مشخص شده است. به عنوان مثال، در سال گذشته سقف حقوق اساتید دانشگاه 55 میلیون تومان بود، اما پیش بینی می شود در سال جاری این رقم افزایش یافته و برای هر مرتبه مقداری به آن افزوده شود. در صورتی که افراد شرایطی مانند معدل لازم و غیره را داشته باشند، می تواند موقعیت بهتری را کسب نماید.

در این راستا، حداکثر حقوق برای استاد تمام 75 میلیون، دانشیار70 میلیون و استادیار 65 میلیون تومان خواهد بود. البته این نکته را باید ذکر کرد که این ارقام هنوز به تصویب نهایی نرسیده و باید منتظر موافقیت با طرح مذکور شد. همچنین یادآور می شود که این حقوق در صورتی پرداخت می شود که استاد مربوطه از امتیازات لازم برخوردار باشد. علاوه بر این اساتید دانشگاه می توانند بر اساس مرتبه علمی خود استاد راهنما، مشاور و یا داور پایان نامه های دانشجویان شوند و در این زمینه نیز دستمزد دریافت نمایند.

کارشناسان سامانه مشاوره دانیار آماده اند تا اطلاعات لازم در خصوص این مسئله که چگونه استاد دانشگاه شویم، شرایط و معدل لازم برای استاد دانشگاه شدن را در اختیار داوطلبان گذاشته و آن ها را از طریق سیستم مشاوره تحصیلی تلفنی دانیار راهنمایی نمایند. همچنین از طریق عضویت در کانال تلگرامی و یا اینستاگرامی دانیار می توانید آخرین اخبار مرتبط با این حوزه را دریافت نمایید.