برای مشاوره نحوه تغییر رشته در دکتری
برای مشاوره نحوه تغییر رشته در دکتری
متقاضیان فراوانی تلاش می کنند تا در کنکور های سراسری و آزاد در مقطع تحصیلی دکتری پذیرفته شده تا در آخرین مرحله از مقاطع تحصیلی وارد دانشگاه شوند. اما آنچه که در مسیر درس خواندن در این مقطع مشکل ساز می شود، این است که افراد پس از ورود به دانشگاه متوجه می شوند که به رشته و گرایش تحصیلی خود علاقه ندارند و به دنبال یافتن پاسخ این سوال هستند که آیا امکان تغییر رشته در دکتری و یا تغییر گرایش مقطع دکترا آزاد وجود دارد یا خیر؟
باید گفت که قوانین تحصیل در مقطع تحصیلی دکتری بسیار سخت گیرانه هستند و اجازه تغییر رشته در دکتری و تغییر گرایش مقاطع دکترا آزاد به دانشجویان داده نمی شود. اما در این بین، شرایطی با عنوان عدم رعایت شرط متجانس رشته ها وجود دارد که باعث می شود، امکانات مناسبی در خصوص تغییر رشته ها در اختیار افراد قرار بگیرد که در متن حاضر به جزئیات این موضوع و همچنین قوانین تغییر رشته در دکتری، یکی بودن رشته ارشد و دکتری، شرط تجانس در انتخاب رشته دکتری و ... پرداخته شده است.
تغییر رشته در دکتری
مقطع تحصیلی دکتری، آخرین بخش از تحصیلات دانشگاهی است به طوری که از طریق آزمون های سراسری در دو مرحله آزمون کتبی و مصاحبه حضوری اقدام به پذیرش دانشجو می کند. با توجه به اینکه در مقطع دکتری رشته های تحصیلی به گرایش های جزئی تری تقسیم می شوند، لذا داوطلبان شرکت کننده می بایست، متناسب با رشته تحصیلی خود در مقطع کارشناسی ارشد، مناسب ترین گرایش موجود را انتخاب نموده و در آزمون آن بخش شرکت نماید. بر اساس قوانین وزارت علوم، دانشجویان متقاضی ثبت نام در کنکور دکتری، تنها می توانند در رشته های مجموعه تحصیلی مقطع کارشناسی ارشد خود ثبت نام نموده در غیر این صورت اجازه حضور در مراحل بعدی آزمون به این افراد داده نخواهد شد.
با توجه به اینکه تعداد دانشجویان پذیرفته شده در مقطع دکتری بسیار کمتر از سایر مقاطع است و مسئولان هر دانشگاه بر اساس برنامه ریزی های صورت گرفته خود تعداد مشخصی از دانشجو را در این دوره می پذیرند، لذا هیچ گونه قانونی مبنی بر امکان تغییر رشته در دکتری و تغییر گرایش مقطع دکترا آزاد وجود ندارد. بر همین اساس داوطلبان شرکت کننده در آزمون دکتری می بایست ابتدا رشته تحصیلی و گرایش های موجود را با دقت مطالعه کرده و پس از آن اقدام به ثبت نام در آزمون دکتری نماید چرا که پس از قبولی در آزمون هیچ راه حلی برای تغییر رشته در دکتری وجود ندارد.
همان طور که گفته شد، تحصیل در مقطع دکتری دارای محدودیت های فراوانی است و همین موضوع باعث می شود که امکان جابجایی از دانشگاهی به دانشگاه دیگر، تغییر رشته از ارشد به دکتری، تغییر گرایش مقطع دکترا آزاد و ... وجود نداشته باشد. با توجه به این موضوع داوطلبان شرکت کننده ابتدا باید از رشته تحصیلی و گرایش خود اطمینان حاصل نموده و پس از آن خود را برای ثبت نام و شرکت در آزمون آماده نمایند. در این مرحله، داوطلبان متقاضی ثبت نام در کنکور دکتری می بایست ابتدا وضعیت رشته های متجانس را در دفترچه راهنمای ثبت نام مطالعه نموده چرا که احتمال متفاوت بودن رشته ارشد با رشته های متجانس اعلام شده وجود دارد. در این صورت داوطلبان شرکت کننده در کنکور انتخاب های بیشتری دارند و می توانند از بین رشته های متجانس و گرایش های ارشد رشته خود، مناسب ترین گزینه را انتخاب نمایند. این نکته قابل توجه است که پس از انتخاب رشته و قبولی در کنکور دکتری هیچ شانسی برای تغییر رشته در دکتری، تغییر گرایش مقطع دکترا آزاد و ... وجود ندارد و این موضوع باعث می شود تا داوطلبان در انتخاب رشته خود دقت کافی را داشته باشند.
همچنین داوطلبان باید توجه داشته باشند، تغییر گرایش یا رشته در مقطع دکتری امکان پذیر نیست، اما با توجه به اینکه پذیرش مقطع دکتری به صورت متمرکز با شرایط خاص است که یعنی همراه با برگزاری مصاحبه است. داوطلبان می توانند در صورت دارا بودن رزومه ای قوی همچون پایان نامه، مقالات علمی پژوهشی، علمی ترویجی و ... را داشته باشند و در صورتی که در دفترچه ثبت نام کنکور، شرط تجانس برای آن رشته دلخواه وجود نداشته باشد، داوطلبانی که متقاضی شرکت در کنکور دکتری هستند، می توانند در رشته دلخواه خود شرکت نمایند.
همان طور که افراد در تصویر فوق مشاهده می نمایند، به طور مثال فردی که در در مقطع ارشد در رشته روانشناسی بالینی فارغ التحصیل شده است، می تواند یا در رشته رواشناسی بالینی مقطع دکتری شرکت کند (که این رشته شرط تجانس رشته ارشد با دکتری را دارد.) و یا می تواند در رشته تکنولوژی آموزشی شرکت کند. (این رشته تجانس رشته ای ندارد و تمامی رشته ها مطابق دفترچه ثبت نام، می توانند در رشته این رشته، در صورت تمایل ثبت نام و در آزمون آن شرکت نمایند.
تغییر گرایش دکتری دانشگاه آزاد
دانشگاه آزاد اسلامی همانند دانشگاه های سراسری در مقاطع تحصیلی مختلفی دانشجو می پذیرد که در برخی موارد قوانین جذب دانشجو در این مراکز تفاوت های با دانشگاه های سراسری دارند. اما در خصوص تحصیل در مقطع دکتری و قوانین انتخاب رشته، تغییر رشته در کنکور، جابجایی دانشجو دکتری و ... مقررات این دانشگاه همانند دانشگاه های سراسری می باشد و هیچگونه قانونی مبنی بر تغییر رشته دکتری دانشگاه آزاد وجود ندارد. همان طور که گفته شد، تحصیل در مقطع دکتری دارای محدودیت ها و قوانین خاص خود می باشد و همین موضوع باعث می شود که محدودیت های فراوانی برای انتخاب رشته داوطلبان متقاضی ثبت نام در این آزمون ایجاد گردد.
در اصل علت ایجاد محدودیت ها در تغییر رشته در مقطع دکتری، تعداد کم دانشجویان پذیرفته در این مقطع و برنامه ریزی های صورت گرفته بر اساس این تعداد دانشجو می باشد و همین موضوع باعث شده است تا مسئولان در دانشگاه های آزاد و سراسری قوانین سخت و یکپارچه ای را در خصوص پذیرش دانشجو در مقطع دکتری و عدم امکان تغییر رشته، تغییر رشته از ارشد به دکتری و ... ایجاد نمایند. با توجه به مطالب ارائه شده، لازم است داوطلبان آزمون دکتری قبل از هر کاری نسبت به مطالعه رشته و گرایش تحصیلی انتخاب شده در مقطع دکتری دقت کافی را داشته باشند تا در مسیر تحصیل در این مقطع به مشکلات مربوط به تغییر رشته در دکتری و یا تغییر گرایش مقطع دکترا آزاد بر نخورند.
با توجه به اینکه قوانین مربوط به تغییر رشته در دکتری و تغییر گرایش دکتری دانشگاه آزاد به صورت قطعی تصویب شده و هیچ گونه امکانی برای تغییر این قوانین وجود ندارد پس بهتر است داوطلبان به امید احتمالات وارد مقطع تحصیلی دکتری نشوند چرا که تحت هیچ حالتی جز انتخاب رشته ای که در دفترچه ثبت نام کنکور دکتری شرط تجانس رشته ای را نداشته باشد، امکان این تغییر برای فرد وجود ندارد. از آنجایی که تحصیل در مقطع دکتری دانشگاه آزاد مستلزم پرداخت هزینه های سنگینی می باشد، لذا داوطلبان می بایست مناسب ترین گرایش تحصیلی را انتخاب نموده و در آن رشته و گرایش مشغول به تحصیل شوند.
آیا رشته ارشد و دکتری باید یکی باشد
موضوع مهم در ادامه تحصیل در مقطع دکتری، انتخاب رشته درست و اصولی می باشد که بخش مهمی از آینده و مسیر کاری افراد را تعیین خواهد کرد. اما سوالی که ذهن افراد فراوانی را به خود مشغول کرده است این است که آیا رشته ارشد و دکتری باید یکی باشد یا اینکه داوطلب می تواند در دیگر رشته های مقطع دکتری ادامه تحصیل دهد؟ در پاسخ به این سوال به موضوع تجانس رشته های تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری پرداخته می شود که تقریبا تمامی داوطلبان به خوبی به این مطلب واقف هستند ضمن اینکه در دفترچه های راهنمای ثبت نام تمامی جزئیات این بخش ها ارائه شده است.
رشته های تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری به زیر مجموعه های فراوانی تقسیم می شوند که دانشجویان می توانند در هر کدام از این زیر مجموعه ها یا همان گرایش های تحصیلی به صورت تخصصی ادامه تحصیل داده و در پایان نیز مدرک تحصیلی خود را با همان عنوان گرایش پذیرفته شده دریافت نمایند. اما تقسیم بندی رشته ها و گرایش ها به این صورت است که رشته اصلی به چند زیر مجموعه متناسب با خود تقسیم می گردد و داوطلبان می توانند با توجه به علاقه و هدف خود یکی از این موارد را انتخاب نمایند که به هر کدام این زیر مجموعه ها گرایش گفته می شود.
برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری نیز داوطلبان می بایست تنها گرایش هایی را انتخاب نمایند که جزئی از مجموعه رشته تحصیلی آن ها می باشد که به این موضوع رعایت شرط تجانس در انتخاب رشته دکتری گفته می شود. در مجموع هر فرد برای ثبت نام در کنکور دکتری تنها می تواند در یکی از گرایش های رشته اصلی خود و یا در گرایش هایی که شرط تجانس رشته ای برایشان اهمیتی نداشته باشد و در دفترچه درج شده باشد که تمامی رشته ها می توانند در این رشته ثبت نام شرکت نمایند. در تصویر زیر همانند مثالی که در تیتر های قبلی گفته شد، فردی که در در مقطع ارشد در رشته روانشناسی بالینی فارغ التحصیل شده است، می تواند یا در رشته رواشناسی بالینی مقطع دکتری شرکت کند (که این رشته شرط تجانس رشته ارشد با دکتری را دارد.) و یا می تواند در رشته تکنولوژی آموزشی شرکت کند. (این رشته تجانس رشته ای ندارد و تمامی رشته ها مطالبق دفترچه ثبت نام، می توانند در رشته این رشته، در صورت تمایل ثبت نام و در آزمون آن شرکت نمایند.
جزئیات مربوط به رشته ها و گرایش های تحصیلی هر کدام از مجموعه های امتحانی کارشناسی ارشد و دکتری در دفترچه راهنمای ثبت نام قید شده است و داوطلبان موظف به مطالعه این موارد می باشند تا مناسب ترین گرایش تحصیلی را برای خود انتخاب نمایند. ضمن اینکه در این دفترچه به تمامی جزئیات مربوط به اینکه آیا رشته ارشد و دکتری باید یکی باشد، تغییر رشته از ارشد به دکتری، تغییر گرایش مقطع دکترا آزاد و ... نیز پاسخ داده شده و اطلاعات کاملی در اختیار دانشجویان قرار گرفته است.
تغییر رشته از ارشد به دکتری بدون شرط تجانس
سازمان سنجش کشور در کنار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری امکانی را برای متقاضیان ثبت نام در کنکور دکتری فراهم آورده اند تا این افراد بتوانند با تغییر رشته و گرایش تحصیلی خود بدون رعایت شرط تجانس در مقطع دکتری آغاز به تحصیل نمایند. در هر کدام از گروه های رشته های علوم پایه، فنی و مهندسی، علوم انسانی برخی از رشته ها به عنوان رشته های شناور معرفی می شوند و افراد می توانند با هر رشته و گرایشی از مقطع ارشد به عنوان دانشجوی دکتری در این رشته ها مشغول به تحصیل شوند. البته پذیرفته شدن در مقطع دکتری این رشته ها به شرط قبولی در آزمون کتبی دکتری و همچنین مصاحبه این رشته ها می باشد تنها تفاوت این بخش در تغییر رشته از ارشد به دکتری بدون شرط تجانس است. لیست رشته های مجاز به انتخاب رشته بدون شرط تجانس به شرح زیر می باشد.
گروه آزمایشی | رشته های شناور |
گروه علوم انسانی |
مدیریت مالی |
مدیریت دولتی |
|
مدیریت آموزشی |
|
مدیریت صنعتی |
|
مدیریت رسانه و اطلاعات |
|
مدیریت فناوری اطلاعات |
|
مدیریت بازرگانی و راهبردی |
|
مدیریت پیشگیری از جرم، جرم یابی و ایمنی ترافیک |
|
فلسفه تعلیم و تربیت |
|
تکنولوژی آموزشی |
|
برنامه ریزی درسی |
|
آموزش عالی |
|
گردشگری |
|
کارآفرینی، آینده پژوهی و مدیریت تکنولوژی |
|
گروه علوم پایه |
کلیه گرایش ها |
گروه فنی و مهندسی |
کلیه گرایش ها |
گروه کشاورزی و منابع طبیعی |
کلیه گرایش ها به جز علوم مهندسی و جنگل |
افرادی که تمایل به تغییر رشته در دکتری دارند می توانند از بین رشته های ارائه شده در قانون عدم تجانس (رشته های شناور) رشته و گرایش مورد علاقه خود را انتخاب کرده و متناسب با آن در آزمون کتبی این رشته ها ثبت نام نماید. البته پذیرفته شدن در مقطع دکتری این رشته ها مستلزم پذیرفته شدن در آزمون کتبی و همچنین آزمون مصاحبه می باشد، اما در مجموع امکان تغییر رشته از ارشد به دکتری با استفاده از قبولی در رشته های شناور ایجاد گردیده است. در مجموع وجود قانون تغییر رشته از ارشد به دکتری بدون شرط تجانس امتیاز بزرگی است که سازمان سنجش و وزارت علوم در اختیار متقاضیان تغییر رشته در مقطع دکتری قرار داده اند و افراد می توانند با استفاده از این امکان به راحتی رشته خود را تغییر داده و در مسیر جدیدی تحصیل خود را آغاز نمایند.
مشاوره تغییر گرایش در دکتری
تحصیل در مقطع دکتری یکی از سخت ترین و پر هزینه ترین مراحل تحصیل می باشد که دانشجویان ملزم به گذراندن این مراحل و سختی ها می باشند. در همین راستا لازم و ضروری است تا افراد رشته ها و گرایش هایی را انتخاب نمایند تا بدون کمترین سختی و مشکلی بتوانند مسیر تحصیلی خود را به پایان برسانند و مدرک دکتری را در رشته و گرایش مورد علاقه خود دریافت نمایند. به عنوان مشاوره تغییر گرایش در دکتری باید گفت که داوطلبان می بایست در ابتدای مراحل ثبت نام در آزمون، تمامی جزئیات مربوط به رشته تحصیلی، گرایش انتخاب شده، دانشگاه های محل تحصیل، قوانین تغییر گرایش مقطع دکترا آزاد و ... را در نظر گرفته و متناسب با این موارد مناسب ترین گزینه را برای ادامه تحصیل خود انتخاب نمایند.
با توجه به اینکه قوانین تصویب شده در خصوص عدم امکان تغییر رشته در مقطع دکتری و همچنین تغییر گرایش مقطع دکتری دانشگاه آزاد، داوطلبان متقاضی ثبت نام در این آزمون نباید به امید اینکه شاید اجازه تغییر رشته در حین تحصیل را پیدا کرده و وارد دانشگاه در مقطع دکتری شود چرا که تحصیل در این مقطع واقعا سخت می باشد و نباید بر پایه احتمالات سختی این مسیر را به جان خرید. در همین راستا، داوطلبان متقاضی ثبت نام در آزمون دکتری باید ابتدا دفترچه راهنمای ثبت نام آزمون دکتری و دانشگاه های آزاد را با دقت مطالعه نموده و پس از آن با انتخاب مناسب ترین گزینه برای ادامه تحصیل رشته و گرایش مد نظر خود را انتخاب نماید.
مطالعه جزئیات رشته ها و گرایش های تحصیلی و همچنین اطلاع از وضعیت تجانس رشته ها موضوع مهمی است که داوطلبان می بایست نسبت به این موضوع دقت کافی را داشته باشند. در مجموع با توجه به اینکه هیچ گونه امکانی برای تغییر رشته در مقطع دکتری وجود ندارد، لذا داوطلبان و متقاضیان ثبت نام در آزمون دکتری باید متناسب با رشته تحصیلی خود در دوره ارشد، گرایش مقطع دکتری خود را انتخاب نموده و با این گرایش دوره تحصیل دکتری خود را به پایان برسانند و یا اینکه برای ادامه تحصیل خود در مقطع دکتری یکی از رشته های بدون شرط تجانس (رشته های شناور) را انتخاب نموده و از طریق این رشته ها وارد مقطع دکتری شوند.
کارشناسان سامانه مشاوره دانیار آماده اند تا اطلاعات لازم در خصوص تغییر رشته در دکتری و تغییر گرایش مقطع دکترا آزاد را در اختیار داوطلبان گذاشته و آن ها را از طریق سیستم مشاوره تحصیلی تلفنی دانیار راهنمایی نمایند. همچنین از طریق عضویت در کانال تلگرامی و یا اینستاگرامی دانیار می توانید آخرین اخبار مرتبط با این حوزه را دریافت نمایید.